Ik ben al wat jaren bezig mijzelf het Duits bij te brengen. Het Engels heb ik al onder de knie en als je het Nederlands je moedertaal is, kan je al snel die andere Germaanse taal begrijpen. Het leuke van andere talen leren is dat je ook de cultuur en het land beter leert begrijpen. Bovendien is mijn leestempo zo laag dat ik vaak moeite heb ondertiteling bij te houden.
Ten einde het Duits nog weer beter te begrijpen heb ik vorig jaar de roman 22 Bahnen van Caroline Wahl gelezen. Omdat ik nog vrijwel niets over Duitse literatuur weet, was het moeilijk een selectie te maken. Uiteindelijk heb ik Die Zeit en Der Spiegel er op nageslagen voor “beste boeken van het jaar 2023”, op zoek naar een kort boekje, dat niet vertaald was, beschikbaar was in de audioboeken-app waar ik een abbonnement op had en bij voorkeur was geschreven door een vrouw.
Helaas kan ik niet zeggen dat deze selectiecriteria tot een goede uitkomst hebben geleid. Ik vind de wereld van dit boek zo idylisch dat het ongeloofwaardig wordt. Dat terwijl Tilda, de hoofdpersoon, een groot probleem heeft: haar moeder is zwaar verslaafd aan de alcohol, en heeft zelfden voor haar twee dochters gezorgd.
En dat is eigenlijk het enige probleem. Tilda moet nog even de saaiheid van het provinciestadje waar ze woont doorstaan en dan heeft ze haar master in de wiskunde, en kan ze vluchten naar Berlijn waar een plek voor promotieonderzoek al voor haar klaar ligt. Het enige wat daar nog voor in de weg staat, is dat haar jongere zus Ida binnenkort voor dezelfde uitdaging komt te staan om te gaan studeren terwijl ze samenwoont met een alcoholist.
Wat het boek zo teleurstellend maakt is dat ik dacht door te hebben waar het boek om draaide. Ik dacht dat de lezer ook wat zou leren van hoe Tilda haar zus hier op voorbereid, maar het boek heeft hier geen tijd voor. Het maakt wel aanstalten, maar blijft steken bij een lijstje tips en een filmavond. Die tips gaan ervan uit dat de openbare voorzieningen prima geregeld zijn: wordt lid van een sportclub of maak een wandeling in de natuur en maak gebruik van de openbare bibliotheek. Zelf heeft ze het roer recht gehouden door wat te dagdromen tijdens haar baantje in de supermarkt en bijna dagelijks 22 baantjes te trekken in het openbare zwembad.
Het alcoholisme van de moeder wordt als onveranderlijk gezien en als een natuurfenomeen wat aan hen voorbij gaat. Op het moment dat ze buiten bewustzijn raakt omdat ze ook pillen heeft genomen wordt ze zelfs niet even in de stabiele zijligging gelegd. Ik raad je aan het Wikipedia-artikel daarover even te lezen als je daar niet mee bekend bent: best handig om deze eerste hulp te kunnen bieden.
De tips die Tilda aan Ida wil meegeven worden vrijwel allemaal abgelehnt. In lid worden van een sportclub heeft ze geen zin en de bieb is maar suf. Dat is niet erg want uiteindelijk is er in het laatste hoofdstuk een oplossing voor alles: de prins op het witte paard. Tilda heeft namelijk een studiegenoot die regelmatig in het zwembad te zien was, omdat hij op afstand op haar verliefd was geworden. Zijn jongere broer was bevriend met Ida, dus ze kende elkaar al een beetje. Deze jongeman is de enige andere persoon in de stad met trauma, want die broer en zijn ouders zijn nog geen jaar geleden in een dodelijk auto-ongeluk om het leven gekomen. Dat is meteen handig, want er is nu ook genoeg geld om naar Berlijn te verhuizen en Ida mee te nemen.
Dit verhaal vervolgd zich in Windstärke 17, maar ik denk dat ik dit jaar toch maar weer een sci-fi boek ga lezen.
Wahl, Caroline; 22 Bahnen (2023), 208 pagina’s
Beschikbaar in 23 openbare bibliotheken