Al van jongs af aan ben ik gefascineerd door wetenschap en hoe de wereld werkt. In de jaren ’90 zag ik vrijwel elke aflevering van Het Klokhuis, en mijn begrip van het Engels is deels tot stand gekomen doodat ik als dyslectisch persoon de ondertiteling op de Discovery Channel niet kon bijhouden. Via YouTube ontdekte ik later het kanaal van Rebecca Watson, die regelmatig video’s maakt over nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen en misinformatie ontkracht. Het is mede dankzij haar video’s dat ik jaarlijks herinnerd word aan het belang van de griepprik.
Een griepprik halen als Nederlander die er zelf voor betaalt
Het is niet eenvoudig om in Nederland een griepprik te krijgen als je niet op de grieppriklijst staat. Eerst moet je huisarts een recept uitschrijven, dan moet je wachten tot de prik beschikbaar is bij de apotheek, wat tot eind november kan duren. Je kan namelijk alleen de restanten van de grieppriklijst kopen. Bij de apotheek betaal je €25 en vervolgens maak je een afspraak om de prik te laten zetten door de assistent van de huisarts, wat nog eens €18 kost. Vorig jaar haalde ik mijn griepprik op vlak voordat ik naar mijn afspraak voor een Covid-booster ging, en vroeg daar vriendelijk of die ook meteen gezet kon worden. Dat bleek mogelijk, maar je moet in Nederland dus behoorlijk tegendraads zijn om deze vaccinaties tegelijk te krijgen zoals in andere landen gebruikelijk is.
Dit jaar heb ik het weer anders aangepakt en ben ik naar Antwerpen afgereisd, want in België is dit allemaal veel eenvoudiger. Vanaf half oktober kun je daar online een afspraak maken bij de apotheek, betaal je €33 en wordt de prik direct gezet, zonder dat je een recept van een arts nodig hebt. Als ik Watson goed heb begrepen, werkt het in de Verenigde Staten op dezelfde manier.
Waarom ik me blijf boosteren tegen Covid
Het plan om als medisch tourist een dagtochtje te maken naar Antwerpen, had ik eigenlijk opgevat toen ik op zoek was naar een manier om me weer tegen COVD te laten boosteren. Ik dacht namelijk dat dit niet via de GGD kon. Ik pas namelijk niet in een van de vier bulletpoints van planjeprik.nl:
- Mensen van 60 jaar en ouder.
- Mensen van 18 jaar tot en met 59 jaar die ieder jaar de uitnodiging voor de griepprik krijgen.
- Zorgmedewerkers die direct contact hebben met kwetsbare patiënten.
- Volwassenen en kinderen die erg ziek kunnen worden van corona. Bijvoorbeeld als je een afweerstoornis hebt.
Dat is erg minimaal voor een virus dat uitzonderlijk goed het imuunsysteem weet te ontwijken.1 Intrigerend dat er zorgmedewerkers zijn die met patiënten werken die niet kwetsbaar zijn, en dat er in deze tekst de aanname zit dat je alleen ernstig ziek kan worden van het coronavirus als je een afweerstoornis hebt. Echter, onder deze bulletpoints staat het volgende geschreven:
Hoor je niet bij de groepen hierboven, maar wil je toch de coronaprik halen? Bijvoorbeeld omdat iemand in je gezin kwetsbaar is, of op advies van je dokter. Dan kun je ook een afspraak maken.
In eerste instantie heb ik geprobeerd voor deze prik ook een verwijzing te krijgen van mijn huisarts, maar toen dat niet lukte heb ik de stoute schoenen aangetrokken en heb ik een afsrpaak gemaakt bij de GGD. Ik ben namelijk autistisch, en autisten hebben over het algemeen een slechtere gezondheid dan gemiddeld, zo blijkt uit een dit jaar verschenen Deense cohortstudie waarin 12.000 mensen met een ASS-diagnose werden vergeleken met 40.000 zonder diagnose. De studie toonde aan dat autisten meer kans hebben op infectieziektes en longaandoeningen.2
Met deze grafieken paraat, voor het geval ik vragen zou krijgen bij de GGD, kon ik zonder problemen mijn booster halen. Deze grafieken had ik al vaak aan my fellow nerds laten zien tijdens Wikimania als ik vragen kreeg over waarom ik ervoor koos een masker te dragen.
Long Covid-risico wordt onderschat
Vaccineren voorkomt niet alleen ernstige acute ziekte na een infectie met het coronavirus, maar zorgt ook voor een dramatische reductie in de kans op het ontwikkelen van Long Covid.3 De GGD lijkt dat niet mee te rekenen als “erg ziek worden van corona”. Ik ben geen arts, maar de Canadese immunoloog Dawn Bowdish wel. Zij legt vanaf minuut 4 van deze podcast uit dat zij nog altijd een masker draagt uit medeleven met kwetsbare groepen, en omdat vrouwen tussen de 40 en 60 de voornaamste risicogroep vormen voor het ontwikkelen van Long Covid.
Ik denk dat ik als vrouw en autist een verhoogd risico loop voor het ontwikkelen van Long Covid. Het begint er steeds meer op te lijken dat Long Covid een auto-imuunziekte is.4 Wetenschappers zijn er nog niet uit waarom dat zo is, maar auto-imuunziektes komen veel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.5 Ikzelf heb gelukkig niet een immuunsystem dat zo erg in overdrive gaat als het in aanraking komt met een allergeen dat het eigen lichaam wordt aangevallen, maar dat is wel iets wat er bij autisten vaak voorkomt.
Tijdens een pandemie is het nog belangrijker dat er goed geventileerd wordt
Goede ventilatie is heel belangrijk om de verspreiding van infectieziektes zoals Covid te voorkomen.6 Er zijn veel Wikipedianen die chronisch ziek zijn die op momenten dat het beter gaat, voldoening halen uit bijdragen aan de Wikimedia-projecten. Tijdens Wikimania had Mike Peel, lid van de raad van toezicht van de Wikimedia Foundation, een presentatie over het op basis van gelijkwaardigheid organiseren van conferenties door Covid serieus te nemen. Een belangrijke aanbeveling was het gebruik van CO₂-sensoren om de luchtkwaliteit te meten, zodat er maatregelen genomen kan worden als er meer dan 1000 ppm gemeten wordt.7 In navolging van hem heb ik de Aranet4 aangeschaft. Je weet weer waarom je een masker draagt in het OV als de meter boven de 1200 ppm uitslaat.
Het belang van maatregelen in de zorg
Tijdens een eerdere fase van de huidige pandemie hebben we geleerd dat vrijwel iedereen bereid is een masker te dragen om zichzelf en andere te beschermen. Het is mij een raadsel waarom we daar niet mee door zijn gegaan bij zorginstellingen, met name in ziekenhuizen. Veel leiderschap vanuit Den Haag is niet te verwachten: het regeerprogramma van kabinet-Schoof worden de woorden “covid” of “corona” niet genoemd.8 Je bent dus heel koppig als je door gaat met jezelf en anderen te beschermen.
Begin deze maand bezocht ik Liberis, als onderdeel van mijn activisme tegen ABA-therapie. Daar moet ik nog steeds verslag van maken. Het is heel erg te begrijpen dat covidmaatregelen in 2024 van de radar zijn verdwenen, en het was niet het onderwerp van mijn bezoek, maar dat maken mijn CO2-meting die ik die dag vind ik nog steeds zorgwekkend:
Op de dag van mijn bezoek werd er gewerkt aan het ventilatiesysteem en was deze uitgeschakeld. De piek aan het begin zakt in omdat ik heb gevraagd of er een raampje open kon. De tweede piek is op de gang gemeten vlak voor ons vertrek. Ik wil er bij deze voor pleiten dat er geïnvesteerd wordt in de ventilatie van scholen, maar dat werkzaamheden alleen uitgevoerd worden op het moment dat deze gesloten zijn. Kinderen zijn veel kwetsbaarder voor ernstige klachten na een besmetting met het coronavirus dan eerder werd aangenomen: tussen de 10 en 20 procent van besmettingen leid bij hen tot Long Covidklachten.9 Ik vind het aannemelijk dat dit percentage nog hoger licht bij autistische kinderen. Bovendien zal het niet beter gaan met de wachtlijsten in de zorg als steeds meer vrouwen tussen de 40 en de 60 chronisch ziek thuis komen te zitten. Ik hoop dan ook dat iedereen die dit leest een afspraak maakt om zich te laten vaccineren en zichzelf en anderen beschermt door een masker te dragen.
- Cohen, J. (2024). Missing immune cells may explain why COVID-19 vaccine protection quickly wanes. Science ↩︎
- Steinhausen, H.-C., Villumsen, M. D., Støving, R. K., & Bilenberg, N. (2024). Complete Spectrum of Physical Comorbidities with Autism Spectrum Disorder in a Nationwide Cohort. Journal of Autism and Developmental Disorders. ↩︎
- Hall, Shannon (2024) Vaccination Dramatically Lowers Long COVID Risk. Scientific American. ↩︎
- Chen, Hung-Jen (2024) De rol van auto-immuniteit in Long COVID Stichting Long COVID ↩︎
- Green, Henk (2020) Why Women Have More Autoimmune Issues Than Men SciShow ↩︎
- New Report: School Ventilation: A Vital Tool to Reduce COVID-19 Spread (2021) John Hopkins Center for Health Security ↩︎
- Peel, Mike; Paul, Mayur (2024) Equitable hybrid approaches for all Wikimedia events Wikimania Katowice ↩︎
- Regeerprogramma kabinet-Schoof (2024) Ministerie van Algemene Zaken ↩︎
- Murdoch, B. (2024). Long COVID Is Harming Too Many Kids. They Need Help. Scientific American.
↩︎